Father and daughter

Năm 2000, có một bộ phim hoạt hình với độ dài 8 phút đã làm rung động biết bao trái tim. Với nhạc nền là một bản giao hưởng từ thế kỷ 18, cảnh phim từ nét vẽ tay của một hoạ sĩ, những góc quay không trực diện miêu tả cận cảnh các nhân vật, bộ phim ấy đã chiếm trọn cảm tình của mọi đối tượng khán giả và trở thành một hiện tượng trong nền hoạt hình thế giới năm 2000-2001, mà cho đến nay khó có bộ phim hoạt hình ngắn nào có thể vượt qua. 

Một người con gái, không phải với dải lụa vàng nắm chặt trong tay chờ đợi người yêu trở về, chỉ có một trái tim khao khát yêu thương, một bờ song để bám trụ, đứng từ xa trong lặng yên và chờ đợi, chờ đợi một phép màu. Phép màu ấy mang niềm yêu thương trở lại. Niềm yêu thương tưởng như không cần mơ ước cũng có thể gọi tên, nhưng đối với cô gái ấy thì là cả một đời. Niềm yêu thương ấy giả dị đuợc gọi tên “Cha tôi”. 

8 phút để dành cho một cuộc đời. 8 phút để dành cho niềm yêu thương và khao khát được chiếu sáng. Một tình cảm không tên, và nỗi niềm khao khát không lời. Giống như một ngọn lửa nhỏ, cứ âm ỉ cháy mãi, cháy mãi…

Vài nét về tác giả – tác phẩm:

Micheal Duduk De Wit sinh năm 1953 tại một miền quê Hà Lan, sinh sống và học tập tại đó suốt quãng thời đời thơ ấu. Năm 1973 ông tốt nghiệp trường ĐH Mỹ Thuật Nam Surrey và cho ra đời bộ phim hoạt hình đầu tiên The Interview. Sau một thời gian làm việc tại Bercelona, ông định cư tại Anh và thành lập một xuởng phim chuyên làm quảng cáo trên truyền hình. Sau đó vào năm 1992, ông bắt tay vào làm Tom Sweep và sau đó là The Monk and the Fish ( 1994 ) và mới nhất là Father and Daughter ( 2000 ). Sau thành công này ông đã có rất nhiều lời mời từ các hãng phim lớn đề nghị ông sản xuất phim dài, nhưng Micheal vẫn chưa nhận một lời nào vì theo ông “tự do và cảm hứng là quan trọng nhất, mọi sự gượng ép đều không mang lại hiệu quả”. Hiện tại ông đang làm minh hoạ sách và là giảng viên về ngành hoạt hình trong các trường ĐH mỹ thuật ở Anh và một số trường khác ở nhiều nước khác nhau.

Toàn bộ short animation Father and Daughter được vẽ bằng bút chì và than chì với hai màu đen trắng, sau đó mới tô màu trên máy bằng chương trình ứng dụng cho hoạt hình ANIMO, trong đó toàn bộ đều là nét vẽ tay của tác giả. Cảnh nền cho bộ phim chính là khung cảnh thời thơ ấu ở một vùng quê Hà Lan, quê hương của Micheal.

Bộ phim hoạt hình ngắn Father and Daughter do Micheal Duduk De Wit sáng tạo là bộ phim… dài nhất trong số các tác phẩm ông làm. Với độ dài 8 phút 30 giây, so với 2 tác phẩm khác của ông là “Tom Sweep” (2 phút 30 giây) và “The Monk and the Fish” (6 phút 20 giây). Trong đó thì tác phẩm thức 2 “The Monk and the Fish” cũng đạt một giải Oscar năm 1995).

Thời gian dự kiến ban đầu để hoàn thành bộ phim dài hơn 8 phút này được ấn định là 4 năm nhưng ê kíp làm phim đã cố gắng và đã hoàn thành nó trong vòng 2 năm.

Câu chuyện cảm động về một người con gái khao khát cả đời được tìm gặp lại người cha đã mất tích có lẽ đã trở thành bộ phim hoạt hình ngắn đạt con số kỷ lục về các giải thưởng, với trên 40 giải lớn nhỏ khác nhau ( chưa thống kê được đầy đủ ), trong đó có giải thưởng cao nhất là Oscar cho him hoạt hình ngắn hay nhất tại Oscar 2001.

Là sản phẩm hợp tác của hai xưởng phim thuộc hai quốc gia khác nhau (Cloudrunner Ltd, Anh và CineTe Filmproductie bv, Hà Lan) Father and Daughter đã được xem là tác phẩm kinh điển của nền hoạt hình Hà Lan khi thể hiện được rõ nét đặc trưng của hoạt hình đất nước này, đó là đặc trưng “no-dialogue” hay còn gọi là “non-verbal”, đặc trưng không sử dụng hiệu ứng lời thoại và chỉ thông qua động tác, cử chỉ, âm nhạc là chủ yếu. Chính những hiệu ứng này đã làm nên nét đặc biết và khắc sâu them hình ảnh của Father and Daughter nơi người xem.

Âm nhạc rất hay trong bộ phim được dựa chủ yếu trên nền nhạc của bản Sóng Danuýp của nhà soạn nhạc người Rumani nổi tiếng vào cuối thể kỷ 18, Losif Ivanivici.

Bây giờ chúng ta cùng trải nghiệm lại xúc cảm, tự ngẫm cho mình một giá trị riêng. Để biết yêu thương là chưa đủ…

Đợi … bố !!!

Một chiều đông, Bố dắt con ra với dòng sông xanh thẳm nghiêng mình chờ đợi. Có đám mây trắng bay lơ lửng trên đầu Bố con mình. Con chỉ cho Bố đám mây trắng nhé. Một cái ôm và nụ cười Bố dành cho con, rồi Bố đi vào lòng sông… Con không nói gì cả. Vì con biết Bố có lí do để phải đi. Con không chạy theo Bố tới tận triền sông. Vì con muốn từ trên bờ sẽ nhìn thấy dáng Bố từ xa.

Xa…xa lắm… Bố cứ xa con, dần dần từng chút một… Tới khi con không thể nhìn thấy bóng Bố thấp thoáng được nữa, tới khi con biết Bố đã thực sự xa con.

Nhưng con biết Bố sẽ chỉ tạm thời xa con thôi, chỉ là tạm thời trong chốc lát, rồi mai hay ngày kia Bố sẽ trở về với con, phải không Bố? Vì thế con sẽ không lo lắng nhiều đâu. Con sẽ không thấp thỏm nhiều đâu. Vì con biết Bố sẽ về.

Con sẽ về nhà, chăm sóc ngôi nhà mình, còn có mẹ đang chờ con ở nhà, con sẽ đi đón Bố ngày mai nhé, được không Bố?

“Con sẽ không khóc đâu,

Thật đấy.

Chỉ…

Rất buồn…”

Dòng nước vẫn trôi, hàng cây vẫn vươn đều. Con vẫn đạp xe ra đây… Chỉ có Bố không trở về.

“Bố đừng hẹn con gái Bố mùa xuân

Ẩm ướt lắm, đường vào nhà trơn tuột…”

Ngày mai, ngày kia, tuần sau, tuần sau nữa, tháng tới, tháng tới nữa. Rồi một mùa mới lại đến. Mùa xuân rồi Bố ạ. Từng nhánh cây đã bắt đầu nhú chồi non mới. Con đang lớn lên từng ngày. Tự hỏi liệu Bố có ngỡ ngàng khi trông thấy con đã lớn. Con sẽ lớn nhanh lăm, sẽ bắt kịp Bố nhanh lắm. Mau về đi Bố ơi, để xem con lớn thế nào…

“Bố đừng hẹn về dịp giữa tháng Năm

Mùa hè nóng cả những ngày không nắng

Có con ở nhà sao vẵn vắng lặng

Sáu giờ, đồng hồ đã reo

sáng loạn lên rồi…”

“Bố đừng hẹn về ngày sang thu

Tóc Mẹ rụng nhiều, trời hanh hao quá thể

Ông bưu tá già nhét cái thư xanh qua khe cửa

Thư loang vệt nước dài, mỏng như lá xa cành”

Đi đâu rồi con cũng sẽ trở về với Bố. Các bạn hỏi tại sao con hay đi tụt lại phía sau. Đơn giản chỉ vì con thấp thoáng trông thấy một bóng thuyền từ xa. Một cơn song lăn tăn nhỏ cũng có thể là tín hiệu của Bố. Dòng sông trôi mãi, vẫn có con đây. Con sẽ là người đầu tiên chạm mặt Bố, giúp Bố, đưa Bố trở về ngôi nhà thân yêu của gia đình mình, Bố sẽ cười thật tươi, được không Bố?
Con ước gì Bố cũng có thể gửi về một lá thư. Thời gian đã trôi đi hết bao lâu rồi? Tưởng như trước mắt con vẫn là Bố, đang đứng yên bình cùng ngắm cảnh hoàng hôn với con. Con đã trưởng thành, đã là người có gia đình. Gặp mặt con lúc này không biết Bố có nhận ra con không? Con đã khác quá nhiều với ngày ấy. Nhưng Bố có tin trong tim con vẫn là hình ảnh nụ cười của Bố? Con biết Bố vẫn bình an. Tiếng sóng trôi trong lòng sông vẫn nhắc con Bố sẽ về, nhất định Bố sẽ về. Con trông thấy lá thư xanh Bố gửi cho con, ngoài ô cửa, trong làn gió, màu nắng se nhẹ vàng tênh… Bố vẫn đang trở về. Từng ngày, con sẽ vẫn chờ đợi mùi sóng từ Bố. Con không chỉ có một mình, còn có gia đình bé nhỏ bên cạnh con, con sẽ đứng trên bờ sông để có thể phóng tầm mắt xa hơn, xa hơn nữa. Xa hơn cái ảo ảnh con vẫn đang ngày đêm ngóng chờ…

“Mùa lạnh rồi Bố đủ áo ấm chưa?

**** cứ ngồi đan phong phanh bên cửa sổ

Ngoài kia gió lùa đi từng sáng từng chiều…”

Từng mùa cứ lần lượt trôi qua. Xuân, Hạ, Thu, Đông. Lại một Xuân, Hạ, Thu, Đông nữa… Con đã bằng tuổi với Bố ngày xưa. Có bao giờ Bố tự hỏi **** còn sống hay đã chết? Sao Bố không trở về? Bố sẽ trở về chứ? Vàng tươi bao mùa nắng. Lòng sông bắt đầu khô kiệt dần. Phép màu mà cả đời con trông đợi vẫn chưa xảy ra. Làm thế nào mà con thuyền Bố về được trong lòng sông đã cạn?

“Bố ạ, con sẽ không chờ nữa

Khi chiều qua,

Những chiếc bóng đổ vàng,

Bố không về …”

Con đã là một bà lão. Vẫn với chiếc xe đạp ngày xưa của Bố. Con sẽ đi tìm Bố, con sẽ không ngóng trông nữa, con sẽ bước vào lòng sông. Bao năm tháng chờ đợi sẽ hoá thành bọt bể không Bố? Kia rồi con trông thấy con thuyền của Bố. Không biết tự bao giờ đã trụ lại ở đây. Con thuyền Bố đã đi, con thuyền vẫn lưu lại mùi vị Bố. Chậm rãi từng bước chân, đã bao giờ con nhận ra mình không thể chạy đến với Bố nữa. Con thuyền cũng giống như Bố vậy, êm đềm và dịu dàng biết bao. Lần đầu tiên sau bao năm, con lại thấy đám mây trắng trôi bồng bềnh phía xa, có phải dấu hiệu Bố sẽ trở về? Và kìa, Bố đã đứng đó tự bao giờ. 

Vậy là con đã không nhầm. Con đã chờ Bố, và Bố đã về. Liệu yêu thương có nhầm được không Bố? Ánh mắt Bố đáp lại câu hỏi của con rồi. Con sẽ chạy đến bên Bố ngay, ngay thôi Bố à. Cuối cùng thì Bố cũng trông thấy con từng bước trưởng thành. Bố cười với con rồi. Và con thấy mình ấm áp biết bao trong vòng tay Bố. Cả cuộc đời con chỉ để dành cho một cái ôm này mà thôi. Chỉ cần được Bố ôm, con có thể thanh thản mãi mãi…

Bố con mình lại dắt tay nhau đi…

Đến nơi Bố đã từng đến, Bố nhé?