Ti-gôn hay Ăng-ti-gôn là tên gọi chung để chỉ các loài dây leo thuộc chi có danh pháp khoa học: Antigonon, một chi thực vật thuộc họ Rau răm (Polygonaceae), có nguồn gốc từ Trung Mỹ.
Phân loại khoa học
Giới (regnum): Plantae
(không phân hạng): Angiospermae
(không phân hạng) Eudicots
Bộ (ordo): Caryophyllales
Họ (familia): Polygonaceae
Chi (genus): Antigonon
Endl., 1837
Giống loài
* Antigonon cinerascens
* Antigonon cordatum
* Antigonon flavescens
* Antigonon grandiflorum
* Antigonon guatemalense, đồng nghĩa: A. insigne, A. guatimalense
* Antigonon leptopus
* Antigonon macrocarpum
* Antigonon platypus
* Antigonon viride
Tuy nhiên, nhiều tài liệu khác lại cho rằng chi này chỉ chứa khoảng 2-4 loài, phổ biến nhất đề cập tới A. leptopus, A. cinerascens, A. flavescens và A. guatemalense.
Ti-gôn có thể bám vào giàn hoặc bất cứ vật gì ở gần để leo lên độ cao 9-12 m, là loại cây thường xanh tại các vùng khí hậu không có băng giá, lá hình trái tim kích thước khoảng 4 cm, mùa hè ra hoa thành chùm với các sắc độ từ trắng đến hồng và đỏ san hô.
Ti-gôn dễ trồng, cần nhiều ánh nắng để ra được nhiều hoa, ưa đất ẩm nhưng cũng chịu được đất khô hạn.
Tại Việt Nam, loài du nhập là A. leptopus, thường được trồng leo tường rào hoặc giàn cho đẹp và lấy bóng mát.
Tên gọi và ý nghĩa
Hoa Ti-Gôn trong tiếng Anh là Coral vine nghĩa là cây dây. Tên thứ hai là Chain-of-love tức ám chỉ hoa tình yêu. Hoa Ti-Gôn có tên khoa học là “Antigono leptopus”; nhưng “Antigone” trong bi kịch Hy Lạp của thi hào Sophocles (năm 442 trước Tây lịch) còn thể hiện người đẹp mang đức tính và khát vọng yêu đương của một phụ nữ.
Hoa Ti-Gôn có hai sắc màu hồng và trắng (có người cho nó có ba màu: trắng, hồng và tím đỏ) với những cánh hoa bé tí xinh xinh như hình trái tim. Vì thuộc dạng dây leo nên hoa Ti-Gôn không tự đứng mà phải nhờ vào giàn cây khác. Vậy gọi ''Hai sắc hoa'' nghĩa là sao? Có phải ngụ ý muốn nói tới hai màu của hoa để ẩn dụ cho hai khía cạnh của một tình yêu?
Family Polygonaceae
Antigonon
Antigonon leptopus [Specimen1]
Eriogonum
Eriogonum longifolium var. longifolium [Specimen1]
Eriogonum multiflorum [Specimen1]
Polygonum
Polygonum amphibium [Specimen1]
Polygonum aviculare [Specimen1]
Polygonum convolvulus
Polygonum densiflorum [Specimen1]
Polygonum hydropiperoides [Specimen1]
Polygonum lapathifolium [Specimen1]
Polygonum pensylvanicum [Specimen1]
Polygonum punctatum [Specimen1]
Polygonum ramosissimum [Specimen1]
Rumex
Rumex altissimus [Specimen1]
Rumex chrysocarpus [Specimen1]
Rumex conglomeratus [Specimen1]
Rumex crispus [Specimen1]
Rumex hastatulus [Specimen1]
Rumex pulcher [Specimen1]
Hoa Tigon trong văn chương Việt Nam
Bài thơ đó có nhan đề: "Hai sắc hoa Tigon" - cho đến bây giờ người ta vẫn gọi nó là một "kỳ án văn học".
Đây là câu chuyện chưa từng có trong lịch sử văn chương...Câu chuyện về một thi sĩ bí ẩn 70 năm trước tung lên thi đàn những bài thơ tình tuyệt tác, làm rung động biết bao độc giả...rồi lặng lẽ biến mất trong sự bàng hoàng sửng sốt của người yêu thơ, chỉ để lại một cái tên TTKH mơ hồ dưới những bài thơ - đã khơi nguồn cho những tranh cãi không dứt về sau...
70 năm trôi qua, người ta không người tìm kiếm thi sĩ tài hoa kỳ lạ ấy...Vô số lời giải thích được đưa ra, cũng rất rất nhiều người tự nhận mình là TTKH...Nhưng không có lời giải thích nào hoàn toàn thỏa mãn,cũng như không có một ai chứng minh được mình là tác giả những bài thơ ấy. Những người yêu thơ thì luôn khao khát được biết sự thật: TTKH là ai, tại sao phải dấu đi thân phận thật, và người ấy đã vì ai mà viết lên những vần thơ tâm trạng đến thế???
Những bài thơ của TTKH gồm có 3 bài: "Hai sắc hoa Tigon" ; "Bài thơ thứ nhất" và "Bài thơ cuối cùng" - Osshak sẽ nói kỹ về điều này sau. Xuyên suốt trong cả ba bài thơ là hình ảnh bông hoa Tigon - loài hoa đài các, mỏng manh...và đầy tâm trạng."...Tựa trái tim phai tựa máu hồng..." - có lẽ chỉ có TTKH và một người nữa (ai chưa biết thì bữa sau sẽ nói, ai biết rồi thì nói dùm ra đây lun cũng được) mới nhìn những bông hoa Tigon nhỏ bé như vậy thôi...
Trong ba bài thơ, "Hai sắc hoa Tigon" là bài thơ nổi tiếng nhất
HAI SẮC HOA TIGÔN
T.T.Kh
Một mùa thu trước mỗi hoàng hôn
Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn
Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc
Tôi chờ đến với yêu đương.
Người ấy thường hay vuốt tóc tôi
Thở dài trong lúc thấy tôi vui
Bảo rằng: “Hoa dáng như tim vỡ
Anh sợ tình ta cũng vỡ thôi”.
Thuở ấy nào tôi đã hiểu gì
Cánh hoa tan tác của sinh ly
Cho nên cười đáp: “Màu hoa trắng
Là chút lòng trong chẳng biến suy”.
Đâu biết lần đi một lỡ làng
Dưới trời gian khổ chết yêu đương
Người xa xăm quá, tôi buồn lắm
Trong một ngày vui pháo nhuộm đường.
Từ đấy thu rồi thu lại thu
Lòng tôi còn giá đến bao giờ
Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ
Người ấy cho nên vẫn hững hờ.
Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo của chồng tôi
Mà từng thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim bóng một người.
Buồn quá hôm nay xem tiểu thuyết
Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa
Nhưng hồng tựa trái tim tan vỡ
Và đỏ như màu máu thắm phai.
Tôi nhớ lời người đã bảo tôi
Một mùa thu trước rất xa xôi
Đến nay tôi hiểu thì tôi đã
Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi.
Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ
Chiều thu hoa đỏ rụng chiều thu
Gió về lạnh lẽo chân mây vắng
Người ấy ngang sông đứng ngóng đò.
Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng
Trời ơi! Người ấy có buồn không
Có thầm nghĩ đến loài hoa vỡ
Tựa trái tim phai, tựa máu hồng?
Phân loại khoa học
Giới (regnum): Plantae
(không phân hạng): Angiospermae
(không phân hạng) Eudicots
Bộ (ordo): Caryophyllales
Họ (familia): Polygonaceae
Chi (genus): Antigonon
Endl., 1837
Giống loài* Antigonon cinerascens
* Antigonon cordatum
* Antigonon flavescens
* Antigonon grandiflorum
* Antigonon guatemalense, đồng nghĩa: A. insigne, A. guatimalense
* Antigonon leptopus
* Antigonon macrocarpum
* Antigonon platypus
* Antigonon viride
Tuy nhiên, nhiều tài liệu khác lại cho rằng chi này chỉ chứa khoảng 2-4 loài, phổ biến nhất đề cập tới A. leptopus, A. cinerascens, A. flavescens và A. guatemalense.Ti-gôn có thể bám vào giàn hoặc bất cứ vật gì ở gần để leo lên độ cao 9-12 m, là loại cây thường xanh tại các vùng khí hậu không có băng giá, lá hình trái tim kích thước khoảng 4 cm, mùa hè ra hoa thành chùm với các sắc độ từ trắng đến hồng và đỏ san hô.
Ti-gôn dễ trồng, cần nhiều ánh nắng để ra được nhiều hoa, ưa đất ẩm nhưng cũng chịu được đất khô hạn.
Tại Việt Nam, loài du nhập là A. leptopus, thường được trồng leo tường rào hoặc giàn cho đẹp và lấy bóng mát.
Tên gọi và ý nghĩa
Hoa Ti-Gôn trong tiếng Anh là Coral vine nghĩa là cây dây. Tên thứ hai là Chain-of-love tức ám chỉ hoa tình yêu. Hoa Ti-Gôn có tên khoa học là “Antigono leptopus”; nhưng “Antigone” trong bi kịch Hy Lạp của thi hào Sophocles (năm 442 trước Tây lịch) còn thể hiện người đẹp mang đức tính và khát vọng yêu đương của một phụ nữ.
Hoa Ti-Gôn có hai sắc màu hồng và trắng (có người cho nó có ba màu: trắng, hồng và tím đỏ) với những cánh hoa bé tí xinh xinh như hình trái tim. Vì thuộc dạng dây leo nên hoa Ti-Gôn không tự đứng mà phải nhờ vào giàn cây khác. Vậy gọi ''Hai sắc hoa'' nghĩa là sao? Có phải ngụ ý muốn nói tới hai màu của hoa để ẩn dụ cho hai khía cạnh của một tình yêu?
Family Polygonaceae
Antigonon
Antigonon leptopus [Specimen1]
Eriogonum
Eriogonum longifolium var. longifolium [Specimen1]
Eriogonum multiflorum [Specimen1]
Polygonum
Polygonum amphibium [Specimen1]
Polygonum aviculare [Specimen1]
Polygonum convolvulus
Polygonum densiflorum [Specimen1]
Polygonum hydropiperoides [Specimen1]
Polygonum lapathifolium [Specimen1]
Polygonum pensylvanicum [Specimen1]
Polygonum punctatum [Specimen1]
Polygonum ramosissimum [Specimen1]
Rumex
Rumex altissimus [Specimen1]
Rumex chrysocarpus [Specimen1]
Rumex conglomeratus [Specimen1]
Rumex crispus [Specimen1]
Rumex hastatulus [Specimen1]
Rumex pulcher [Specimen1]
Hoa Tigon trong văn chương Việt Nam
Bài thơ đó có nhan đề: "Hai sắc hoa Tigon" - cho đến bây giờ người ta vẫn gọi nó là một "kỳ án văn học".
Đây là câu chuyện chưa từng có trong lịch sử văn chương...Câu chuyện về một thi sĩ bí ẩn 70 năm trước tung lên thi đàn những bài thơ tình tuyệt tác, làm rung động biết bao độc giả...rồi lặng lẽ biến mất trong sự bàng hoàng sửng sốt của người yêu thơ, chỉ để lại một cái tên TTKH mơ hồ dưới những bài thơ - đã khơi nguồn cho những tranh cãi không dứt về sau...
70 năm trôi qua, người ta không người tìm kiếm thi sĩ tài hoa kỳ lạ ấy...Vô số lời giải thích được đưa ra, cũng rất rất nhiều người tự nhận mình là TTKH...Nhưng không có lời giải thích nào hoàn toàn thỏa mãn,cũng như không có một ai chứng minh được mình là tác giả những bài thơ ấy. Những người yêu thơ thì luôn khao khát được biết sự thật: TTKH là ai, tại sao phải dấu đi thân phận thật, và người ấy đã vì ai mà viết lên những vần thơ tâm trạng đến thế???
Những bài thơ của TTKH gồm có 3 bài: "Hai sắc hoa Tigon" ; "Bài thơ thứ nhất" và "Bài thơ cuối cùng" - Osshak sẽ nói kỹ về điều này sau. Xuyên suốt trong cả ba bài thơ là hình ảnh bông hoa Tigon - loài hoa đài các, mỏng manh...và đầy tâm trạng."...Tựa trái tim phai tựa máu hồng..." - có lẽ chỉ có TTKH và một người nữa (ai chưa biết thì bữa sau sẽ nói, ai biết rồi thì nói dùm ra đây lun cũng được) mới nhìn những bông hoa Tigon nhỏ bé như vậy thôi...
Trong ba bài thơ, "Hai sắc hoa Tigon" là bài thơ nổi tiếng nhất
HAI SẮC HOA TIGÔN
T.T.Kh
Một mùa thu trước mỗi hoàng hôn
Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn
Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc
Tôi chờ đến với yêu đương.
Người ấy thường hay vuốt tóc tôi
Thở dài trong lúc thấy tôi vui
Bảo rằng: “Hoa dáng như tim vỡ
Anh sợ tình ta cũng vỡ thôi”.
Thuở ấy nào tôi đã hiểu gì
Cánh hoa tan tác của sinh ly
Cho nên cười đáp: “Màu hoa trắng
Là chút lòng trong chẳng biến suy”.
Đâu biết lần đi một lỡ làng
Dưới trời gian khổ chết yêu đương
Người xa xăm quá, tôi buồn lắm
Trong một ngày vui pháo nhuộm đường.
Từ đấy thu rồi thu lại thu
Lòng tôi còn giá đến bao giờ
Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ
Người ấy cho nên vẫn hững hờ.
Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo của chồng tôi
Mà từng thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim bóng một người.
Buồn quá hôm nay xem tiểu thuyết
Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa
Nhưng hồng tựa trái tim tan vỡ
Và đỏ như màu máu thắm phai.
Tôi nhớ lời người đã bảo tôi
Một mùa thu trước rất xa xôi
Đến nay tôi hiểu thì tôi đã
Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi.
Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ
Chiều thu hoa đỏ rụng chiều thu
Gió về lạnh lẽo chân mây vắng
Người ấy ngang sông đứng ngóng đò.
Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng
Trời ơi! Người ấy có buồn không
Có thầm nghĩ đến loài hoa vỡ
Tựa trái tim phai, tựa máu hồng?
0 comments:
Post a Comment